Ervaringen vanuit de wijkverpleging met psychiatrie in de eerstelijnszorg

De wijkverpleging krijgt in toenemende mate te maken met complexe zorg en psychiatrische problematiek. Het project Psychiatrie in de eerste lijn, dat vanuit een SOW-subsidie in 2022 wordt uitgevoerd, is erop gericht de ondersteuning aan thuiszorgteams te faciliteren door het delen van kennis en expertise tussen zorgaanbieders en het contact tussen verschillende disciplines te stimuleren.  

De projectgroep Topzorg psychiatrie in de eerste lijn heeft in december 2021 aan thuiszorgteams van verschillende zorgaanbieders gevraagd om een vragenlijst in te vullen over hun ervaring met cliënten wijkverpleging en psychiatrische problematiek. De vragen hadden betrekking op het vóórkomen van verschillende psychiatrische ziektebeelden onder hun cliënten, op de aanwezige kennis in het team, samenwerking met andere disciplines en de behoefte aan scholing.

Onderstaande gegevens geven een indruk van de ervaringen van de deelnemende thuiszorgteams en zijn mogelijk representatief voor de ervaringen van andere thuiszorgteams. De verkregen informatie nodigt uit tot verder verdiepende informatie en ook tot verdere actie.

De vragenlijst is in januari 2022 door 46 thuiszorgteams (met bij benadering een totaal van 409 cliënten) van 12 verschillende zorgaanbieders ingevuld. De zorgaanbieders zijn: Beter Thuis Wonen, Blanckenborg, Buurtzorg, Coöperatie Dichtbij, Dignis, Interzorg, Oosterlengte, TSN Vredewold, ZINN, Zonnehuis Thuis, Zorggroep Meander.

Samengevat zijn de bevindingen onder de 46 deelnemende thuiszorgteams:

• 35 teams ervaren grensoverschrijdend gedrag bij 1 of meerdere cliënten met psychiatrisch problematiek.
• 26 teams missen de betrokkenheid van de huisarts bij de zorg om minimaal 1 van de cliënten met psychiatrische ziektebeeld.
• 16 teams zeggen soms steun te ervaren van de GGZ, 9 teams ervaren geen steun vanuit de GGZ.
• 33 teams geven aan medewerkers te hebben die liever niet naar een bepaalde cliënt met psychiatrische problematiek toe gaan.
• 10 teams geven aan dat er binnen het team verzuim is n.a.v. zorg aan cliënten met psychiatrische problematiek.
• 33 teams geven aan nog nooit scholing te hebben ontvangen over psychiatrische problematiek.
• 39 teams geven aan behoefte te hebben aan meer scholing/ondersteuning over psychiatrie in de eerste lijn.

>> Klik hier voor meer uitkomsten en analyses

Conclusie

Uit de enquête lijkt bevestigd te worden dat de wijkverpleging regelmatig te maken krijgt met cliënten die psychiatrische problemen hebben waarbij deze problemen de uitvoering van de wijkverpleegkundige zorg bemoeilijkt. Ook blijkt er niet of onvoldoende aandacht voor dit onderwerp te zijn en ondersteuning aan thuiszorgteams wenselijk.  Vanuit het project Topzorg psychiatrie zullen aan de deelnemende teams verdiepende vragen worden gesteld om een beter beeld te krijgen over de gewenste ondersteuning.